Samenvatting
Baby's en peuters
- Vaccinatiegraad 2-jarigen neemt weer licht toe
- 95% van de 2-jarigen is gevaccineerd tegen mazelen
- Minder wijken met vaccinatiegraad voor 2-jarigen onder de 90%
Kinderen
- Percentage gevaccineerde kleuters en schoolkinderen neemt verder af
- Vaccinatiegraad voor mazelen onder 10-jarigen daalt het sterkst
- In meer wijken daalt de vaccinatiegraad voor 10-jarigen onder de 90%
Jongeren
- Percentage tegen HPV gevaccineerde meiden neemt weer licht toe
- Vergeleken met landelijk en de andere drie grote steden is de vaccinatiegraad voor HPV in Utrecht relatief hoog
- 85% van de 14-jarigen in 2018 gevaccineerd tegen MenACWY
Volwassenen
- Utrechters doen minder vaak mee aan bevolkingsonderzoeken dan landelijk
- Zes op de tien 60-plussers halen de griepprik
Wat houdt het in?
Gratis preventieve zorg vanuit de overheid
Vanuit de overheid worden diverse vaccinaties en bevolkingsonderzoeken aangeboden. Hiermee kan voorkomen worden dat mensen ziek worden of wordt het mogelijk om al in een vroeg stadium met een behandeling te starten. Alle vaccinaties en bevolkingsonderzoeken zijn gratis en vrijwillig.Welke vaccinaties krijgen kinderen en jongeren in Nederland?
Binnen het Rijksvaccinatieprogramma worden 0- tot 10-jarigen ingeënt tegen verschillende ernstige besmettelijke ziekten: difterie, kinkhoest, tetanus, polio (DKTP), bof, mazelen, rode hond (BMR), haemophilus influenzae type B (Hib), hepatitis B (HepB), meningokokken C (MenC) en pneumokokken infecties (Pneumo). Sinds 2010 worden meiden van 12 en 13 jaar ook gevaccineerd tegen het humaan papillomavirus (HPV) dat baarmoederhalskanker veroorzaakt.Waarom is vaccineren belangrijk?
Voor de komst van dit vaccinatieprogromma kwamen deze ziekten vaker voor, met het risico op ernstige gezondheidsproblemen of zelfs overlijden. Als veel kinderen zijn ingeënt tegen een infectieziekte, komt deze ziekte minder vaak voor. Ook kinderen die niet zijn ingeënt lopen dan minder risico om ziek te worden. Als bijna alle kinderen zijn ingeënt kan een ziekte helemaal verdwijnen.Griepprik voor 60-plussers en mensen met bepaalde aandoeningen
Kinderen en volwassenen die extra risico lopen om ernstig ziek te worden door griep worden uitgenodigd voor een jaarlijkse griepprik. Dit zijn mensen met bepaalde medische aandoeningen en 60-plussers. De kans op griep wordt door de griepprik kleiner. Als iemand na de griepprik toch griep krijgt, is deze milder en is de kans op bijkomende ernstige gezondheidsproblemen kleiner.
Bevolkingsonderzoek voor volwassenen
Volwassenen krijgen regelmatig een uitnodiging om zich te laten onderzoeken op verschillende vormen van kanker. Hierdoor kan kanker worden voorkomen of kan er tijdig begonnen worden met behandelen. Alle vrouwen van 30 jaar en ouder worden een keer per vijf jaar opgeroepen om zich te laten onderzoeken op baarmoederhalskanker. Vanaf hun 50e worden vrouwen iedere twee jaar uitgenodigd voor een onderzoek naar borstkanker. Voor het onderzoek naar darmkanker worden zowel mannen als vrouwen vanaf 55 jaar uitgenodigd.Cijfers over baby's en peuters
Vaccinatiegraad 2-jarigen neemt weer licht toe
In 2018 is in Utrecht het percentage gevaccineerde 2-jarigen licht toegenomen, nadat het sinds 2012 jaarlijks daalde. Dit geldt voor alle vaccinaties die tot de tweede verjaardag gegeven worden. In de andere drie grote steden blijft de vaccinatiegraad voor deze leeftijd afnemen. Landelijk blijft de vaccinatiegraad ongeveer gelijk.Percentages Utrechtse 2-jarigen die gevaccineerd zijn tegen de verschillende ziekten van het Rijksvaccinatieprogramma, 2014 - 2018:
95% van de 2-jarigen is gevaccineerd tegen mazelen
In 2018 is 95,1% van de 2-jarigen gevaccineerd tegen de mazelen (BMR). Dit is weer boven de norm die volgens de WHO nodig is om mazelen helemaal te laten verdwijnen. In 2017 was dit met 94,5% daar iets onder gezakt.Het is belangrijk dat voldoende kinderen gevaccineerd worden
Wanneer voldoende kinderen ingeënt zijn, lopen zijzelf, maar ook (nog) niet gevaccineerde kinderen minder risico om ziek te worden. Dit heet ‘groepsbescherming’. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) wil mazelen helemaal laten verdwijnen. Daarvoor is een minimale vaccinatiegraad van 95% nodig.
Minder wijken met vaccinatiegraad voor 2-jarigen onder de 90%
In één wijk is nog één vaccinatiepercentage voor 2-jarigen lager dan 90%. Dit is de DKTP-vaccinatie in de Binnenstad. In 2017 waren in vier wijken twee percentages voor 2-jarigen lager dan 90%.Percentage 2-jarigen dat álle vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma tot dan toe heeft gekregen, 2018:
Cijfers over kinderen
Percentage gevaccineerde kleuters en schoolkinderen neemt verder af
In 2018 nam het percentage gevaccineerde 5- en 10-jarigen in Utrecht verder af. Deze daling is sterker dan landelijk, maar vergelijkbaar met Amsterdam en Den Haag. In Rotterdam steeg de vaccinatiegraad onder 10-jarigen licht. De vaccinatiegraad deze leeftijdsgroep is nu in Utrecht iets hoger dan in de drie andere grote steden en vergelijkbaar met de landelijke percentages.Percentage 10-jarigen dat volledig is gevaccineerd tegen BMR en DKTP, 2015 - 2018:
Vaccinatiegraad voor mazelen onder 10-jarigen daalt het sterkst
De vaccinatiegraad onder 10-jarigen voor bof, mazelen en rode hond (BMR) van 91,4% in 2017 naar 90,1% in 2018. Hiermee daalt de vaccinatiegraad voor deze leeftijdsgroep dus verder onder de WHO-norm van 95%, die nodig is om mazelen helemaal te laten verdwijnen. De vaccinatiegraad voor DKTP onder 10-jarigen daalde van 91,0% naar 89,8%. Dit is de enige vaccinatie in Utrecht die onder de 90% gekomen is.Het is belangrijk dat voldoende kinderen gevaccineerd worden
Wanneer voldoende kinderen ingeënt zijn, lopen zijzelf, maar ook (nog) niet gevaccineerde kinderen minder risico om ziek te worden. Dit heet ‘groepsbescherming’. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) wil mazelen helemaal laten verdwijnen. Daarvoor is een minimale vaccinatiegraad van 95% nodig. Dat wordt in Utrecht en ook landelijk onder 10-jarigen niet meer gehaald.In meer wijken daalt de vaccinatiegraad voor 10-jarigen onder de 90%
Vergeleken met voorgaande jaren neemt het aantal wijken toe waarin de vaccinatiegraad voor 10-jarigen daalt tot (iets) onder de 90%. In 2018 zijn dit er zes, in 2017 waren dit er drie.Percentage tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio (DKTP) gevaccineerde 10-jarigen, 2018:
Cijfers over jongeren
Percentage tegen HPV gevaccineerde meiden neemt weer licht toe
In 2018 is het percentage 13- tot 14-jarige meiden dat gevaccineerd is tegen het humaan papillomavirus (HPV) gestegen tot 52%. Eerder daalde dit percentage van 58% in 2016 naar 49% in 2017. Landelijk bleef de HPV vaccinatiegraad gelijk. In Rotterdam en Amsterdam steeg de HPV vaccinatiegraad in 2018 ook, maar minder dan in Utrecht.Vergeleken met landelijk en de andere drie grote steden is de vaccinatiegraad voor HPV in Utrecht relatief hoog:
HPV-vaccinatie beschermt tegen meerdere soorten kanker
Door de HPV-vaccinatie neemt de kans op baarmoederhalskanker met 70% tot 80% af. Deze vaccinatie beschermt ook tegen andere vormen van kanker, zoals kanker in de mond, keel, slokdarm en rond de geslachtsorganen.Grote verschillen tussen de wijken
De HPV vaccinatiegraad loopt in de verschillende wijken erg uiteen. Van de tienermeiden in Overvecht is 29% tegen HPV gevaccineerd, terwijl dit in Oost 80% is.
85% van de 14-jarigen in 2018 gevaccineerd tegen MenACWY
Van de 14-jarigen die in 2018 hiervoor werden opgeroepen, werd 85% tegen Meningokokken ACWY gevaccineerd. Dit is een voorlopig cijfer, want in 2019 kunnen deze jongeren de prik alsnog halen. Kinderen die de vaccinatie via de huisarts hebben gekregen, zijn niet meegeteld. Het werkelijke percentage is dus hoger. Het percentage is in Utrecht hoger dan in de andere drie grote steden, maar lager dan landelijk.
Cijfers over volwassenen
Utrechters doen minder vaak mee aan bevolkingsonderzoeken dan landelijk
In Utrecht is de opkomst voor bevolkingsonderzoeken naar borstkanker, baarmoederhalskanker en darmkanker lager dan in de rest van Nederland. In Amsterdam, Rotterdam en Den Haag is de opkomst vergelijkbaar of nog lager.
Opkomstpercentages van het bevolkingsonderzoek borstkanker, 2015-2016:
Een klein deel van de mensen die gescreend zijn heeft kanker
In 2016 is 2,6% van de op borstkanker gescreende vrouwen in de regio Noord-Holland, Utrecht en Flevoland doorverwezen naar een ziekenhuis voor verder onderzoek. 0,7% van alle gescreende vrouwen kreeg de diagnose borstkanker. Van de vrouwen die zijn gescreend op baarmoederhalskanker kreeg 4% een vervolgadvies vanwege lichte afwijkingen en 1% is direct doorverwezen vanwege ernstige afwijkingen. Bij het bevolkingsonderzoek naar darmkanker is bij minder dan 1% van de gescreende mannen en vrouwen darmkanker gevonden.Zes op de tien 60-plussers halen de griepprik
61% van de Utrechters van 60 jaar en ouder heeft in 2016-2017 de griepprik gekregen. Landelijk ligt dit lager, namelijk 55%. In Utrecht is het percentage 60-plussers dat is gevaccineerd tegen de griep hoger dan in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag.Open data
Hieronder vindt u alle beschikbare open data ter download en/of online inzage:
Vaccinatiegraden, kinderen en jongeren, RIVM 2019
Deze databestanden bevatten tabellen over vaccinatiegraden bij kinderen onder 2-jarigen, 5-jarigen, 10-jarigen en meisjes van 12 tot 13 jaar (RIVM 2019)
Vaccinatiegraden, kinderen en jongeren, RIVM 2018
Deze databestanden bevatten tabellen over vaccinatiegraden bij kinderen onder 2-jarigen, 5-jarigen, 10-jarigen en meisjes van 12 tot 13 jaar (RIVM 2018)
Vaccinatiegraden, kinderen en jongeren, RIVM 2017
Deze databestanden bevatten tabellen over vaccinatiegraden bij kinderen onder 2-jarigen, 5-jarigen, 10-jarigen en meisjes van 12 tot 13 jaar (RIVM 2017)
Vaccinatiegraden, jeugd (0-18), JGZ 2015-2016
Deze databestanden bevatten tabellen over vaccinatiegraden bij de jeugd onder 2-jarigen, 5-jarigen, 10-jarigen en meisjes van 12 tot 13 jaar (Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg Utrecht, 2015-2016)
Ga direct naar de data over:
Kinderen
Vaccinatiegraden, kinderen en jongeren, RIVM 2019
Deze databestanden bevatten tabellen over vaccinatiegraden bij kinderen onder 2-jarigen, 5-jarigen, 10-jarigen en meisjes van 12 tot 13 jaar (RIVM 2019)
Vaccinatiegraden, kinderen en jongeren, RIVM 2018
Deze databestanden bevatten tabellen over vaccinatiegraden bij kinderen onder 2-jarigen, 5-jarigen, 10-jarigen en meisjes van 12 tot 13 jaar (RIVM 2018)
Vaccinatiegraden, kinderen en jongeren, RIVM 2017
Deze databestanden bevatten tabellen over vaccinatiegraden bij kinderen onder 2-jarigen, 5-jarigen, 10-jarigen en meisjes van 12 tot 13 jaar (RIVM 2017)
Vaccinatiegraden, jeugd (0-18), JGZ 2015-2016
Deze databestanden bevatten tabellen over vaccinatiegraden bij de jeugd onder 2-jarigen, 5-jarigen, 10-jarigen en meisjes van 12 tot 13 jaar (Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg Utrecht, 2015-2016)
Om deze inhoud te kunnen bekijken, is het nodig dat u akkoord gaat met het plaatsen van cookies.
Akkoord Nee Lees meer
Akkoord Nee Lees meer
Om deze inhoud te kunnen bekijken, is het nodig dat u akkoord gaat met het plaatsen van cookies.
Akkoord Nee Lees meer
Akkoord Nee Lees meer
console.log('gtag run');
window.dataLayer = window.dataLayer || [];
function gtag(){dataLayer.push(arguments);}
gtag('js', new Date());
gtag('config', 'UA-65231127-1', { 'anonymize_ip': true });