Samenvatting

Baby’s en peuters:
- 89% van de nul- tot vierjarigen groeit op met voldoende voorwaarden voor een gezonde start
- Vaker extra aandacht voor kinderen met risico op meerdere leefgebieden
Kinderen:
- Stapeling van gezondheidsrisico’s onder Utrechtse kinderen neemt af
- Meer stapeling bij kinderen uit gezinnen met een lage welvaart
- Bij kinderen met een Turkse of ‘overige’ achtergrond komt stapeling vaker voor
- Minder stapeling van gezondheidsproblemen en -risico’s in Noordoost, Oost en Zuid
Volwassenen:
- Lichte afname van stapeling van gezondheidsrisico’s onder volwassenen
- Laagopgeleide Utrechters hebben meer gezondheidsrisico’s
- Utrechters met een Turkse of Marokkaanse migratieachtergrond hebben vaker meerdere gezondheidsrisico’s
- In Noordwest, Overvecht en Zuidwest is vaker sprake van gestapelde risico’s
- Ook onder lager opgeleiden verschillen in gezondheid
Ouderen:
- Lichte afname van stapeling van gezondheidsrisico’s onder ouderen
- Laagopgeleide ouderen hebben meer gezondheidsrisico’s
- Vaker stapeling van gezondheidsrisico’s in Utrechtse aandachtsgebieden
Wat houdt het in?
Gezondheid is het resultaat van verschillende factoren
Gezondheid wordt beïnvloed door verschillende factoren, zoals genetische aanleg, leefstijl, sociale omgeving, participatie, zorg en leefomgeving. Inwoners die hun gezondheid als matig of slecht ervaren, hebben vaak te maken met risico’s op meer dan één van deze gebieden. Door de gebieden waarop mensen ongunstig scoren samen te nemen, brengen we de stapeling van gezondheidsrisico’s in beeld.Cijfers over baby’s en peuters
89% van de nul- tot vierjarigen groeit op met voldoende voorwaarden voor een gezonde start
De meeste kinderen in Utrecht kunnen gezond opgroeien, ook wanneer het in hun gezin even tegen zit. Voor 11% van de nul- tot vierjarigen is gezond opgroeien echter niet vanzelfsprekend. Hun gezin staat tijdelijk of gedurende een langere periode onder druk vanwege risicofactoren als een ongunstige sociale situatie of medische problemen bij het kind of andere gezinsleden. De meerderheid van de ouders heeft wel grip op de situatie, soms met hulp. De Jeugdgezondheidszorg Utrecht volgt deze kinderen met extra aandacht. Voor 2% van de kinderen geldt dat de problemen hun ouders boven het hoofd groeien en (extra) hulp nodig is. Deze gezinnen zijn uit balans.Percentage kinderen dat extra aandacht nodig heeft:
Percentage kinderen dat met extra aandacht nodig heeft, naar buurt:
Inschatting extra aandacht
Artsen en verpleegkundigen van de Jeugdgezondheidszorg Utrecht maken in de contacten met kinderen een inschatting of het nodig is om een kind met extra aandacht te volgen. Bij deze inschatting kijken zij naar de situatie op verschillende levensgebieden die invloed kunnen hebben op de ontwikkeling van het kind. Deze invloed kan positief of negatief zijn. Voorbeelden van levensgebieden zijn bijvoorbeeld de medische, sociale of psychosociale situatie van ouder of kind, de ontwikkeling van het kind of de gezinssituatie.Wanneer JGZ-professionals kinderen met extra aandacht volgen, betekent dit dat zij ouders actief benaderen wanneer deze kinderen zonder afmelding niet naar het consult komen. Ouders worden gemotiveerd om alsnog het consult te bezoeken. Ook wordt zo nodig contact opgenomen met ketenpartners, zoals de voorschool. Wanneer een gezin uit balans is, beoordeelt de JGZ-professional of eventuele aanwezige hulp voldoende is om het gezin weer in balans te krijgen. Als extra hulp nodig is, verwijst de JGZ hier actief naar door.
De resultaten in deze tekst hebben betrekking op de jaren 2013 en 2014.
Vaker extra aandacht voor kinderen met risico op meerdere leefgebieden
De JGZ volgt kinderen vaker met extra aandacht wanneer risico’s op meerdere leefgebieden aanwezig zijn. 18% van de kinderen met een risico op één levensgebied worden door de artsen en verpleegkundigen met extra aandacht gevolgd. Wanneer sprake is van risico’s op twee levensgebieden is dit 52%, bij drie levensgebieden 76% en bij risico’s op vier levensgebieden wordt 88% van de kinderen met extra aandacht gevolgd. Een risicofactor die vaak leidt tot een ‘indicatie extra aandacht’ is financiële problematiek. Dit geldt ook wanneer sprake is van een instabiele gezinssituatie, een eenoudergezin, een lage opleiding, langdurige werkloosheid of psychiatrische problematiek van de ouder.Percentage kinderen dat extra aandacht nodig heeft (voor kinderen waar deze risicofactor in het gezin aanwezig is):
Cijfers over kinderen
Stapeling van gezondheidsrisico’s onder Utrechtse kinderen neemt af
Het percentage 10- tot 12-jarige Utrechtse kinderen met minimaal vier gezondheidsproblemen en/of –risico’s neemt af van 7% in 2009 naar 4% in 2015. Het percentage kinderen zonder gezondheidsproblemen en/of -risico’s is gestegen van 42% in 2009 tot 47% in 2013 en 2015. Hoe minder risicofactoren kinderen hebben, hoe beter zij hun gezondheid ervaren.Percentage kinderen met vier of meer gezondheidsproblemen en/of -risico’s onder alle Utrechtse kinderen en naar gezinswelvaart:
.png)
Meer stapeling bij kinderen uit gezinnen met een lage welvaart
Stapeling van gezondheidsproblemen en/of -risico’s komt vooral voor bij kinderen uit gezinnen met een lage welvaart. Zij scoren vooral vaker ongunstig op het gebied van sociale omgeving, voeding en bewegen en psychosociale gezondheid. Ook onder deze kinderen neemt de stapeling af.Stapeling van gezondheidsrisico's
Gezondheid is het resultaat van een combinatie van verschillende gezondheidsfactoren, zoals genetische aanleg, sociaal-maatschappelijke participatie, leefstijl, zorg en leefomgeving. Stapeling van deze gezondheidsfactoren is een manier om deze combinatie weer te geven. De risicofactoren die voor kinderen zijn meegenomen zijn psychosociale gezondheid, (psychosomatische) lichamelijke klachten, assertiviteit, voeding en beweging, alcohol en roken, fysieke leefomgeving, sociale omgeving (thuis en op school), gezinswelvaart, overlast en sociale vaardigheden.Bij kinderen met een Turkse of ‘overige’ achtergrond komt stapeling vaker voor
Kinderen met een Turkse of ‘overige’ achtergrond hebben vaker vier of meer gezondheidsproblemen en/of -risico’s dan gemiddeld.Minder stapeling van gezondheidsproblemen en -risico’s in Noordoost, Oost en Zuid
Stapeling komt vaker voor onder kinderen uit de wijk Noordwest. Kinderen uit de wijken Noordoost, Oost en Zuid hebben juist minder vaak minimaal vier gezondheidsrisico’s tegelijkertijd.Cijfers over volwassenen
Lichte afname van stapeling van gezondheidsrisico’s onder volwassenen
Het percentage Utrechtse volwassenen (19-64 jaar) met vier of meer gezondheidsrisico’s is afgenomen van 20% in 2012 tot 18% in 2016. Deze afname komt onder andere doordat in 2016 bij meer volwassenen sprake is van een gunstige psychische gezondheid, financiële situatie en opleiding. Bij 5% van de Utrechtse volwassenen is sprake van stapeling van 7-12 risicofactoren.Stapeling van gezondheidsproblemen of –risico’s
Gezondheid is het resultaat van een combinatie van verschillende gezondheidsfactoren, zoals genetische aanleg, sociaal-maatschappelijke participatie, leefstijl, zorg en leefomgeving. Stapeling van deze gezondheidsfactoren is een manier om deze combinatie weer te geven. De volgende gezondheidsproblemen of –risico’s zijn meegenomen bij het berekenen van de stapeling: lichamelijke gezondheid, psychosociale gezondheid, dagelijks functioneren, coping, zorg, obesitas, voeding en beweging, middelengebruik, fysieke leefomgeving, sociale contacten, dagbesteding, financiële situatie en opleiding.Laagopgeleide Utrechters hebben meer gezondheidsrisico’s
78% van de laagopgeleide Utrechters heeft vier of meer risicofactoren. Onder hoogopgeleiden is dit 7%. Utrechters die alleen basisonderwijs hebben afgerond, scoren op vrijwel alle gezondheidsproblemen en –risico’s minder goed. Bij Utrechters met een havo, vwo of mbo diploma is stapeling van gezondheidsrisico’s toegenomen van 15% in 2012 tot 23% in 2016.Stapeling van minimaal vier risicofactoren naar opleiding

Utrechters met een Turkse of Marokkaanse migratieachtergrond hebben vaker meerdere gezondheidsrisico’s
Bij 59% van de Utrechters met een Marokkaanse achtergrond is er sprake van vier of meer risicofactoren. Bij Utrechters met een Turkse achtergrond is dit percentage 48%. Dit was in 2012 nog 66%. Stapeling van gezondheidsproblemen en -risico’s neemt toe met leeftijd en komt vaker voor bij inwoners die alleen of in een eenoudergezin wonen.
In Noordwest, Overvecht en Zuidwest is vaker sprake van gestapelde risico’s
In de wijken Noordwest, Overvecht en Zuidwest komt stapeling van gezondheidsrisico’s vaker voor. Inwoners van de wijken Noordoost, Oost en Binnenstad hebben minder vaak vier of meer risicofactoren .Stapeling van vier of meer risicofactoren, naar wijk:

Ook onder lager opgeleiden verschillen in gezondheid
Als we op basis van vaardigheden en gezondheidsrisico’s kijken naar de diversiteit binnen de groep lager opgeleiden, dan kunnen we een vijftal subgroepen onderscheiden.Met drie subgroepen gaat het momenteel op het gebied van gezondheid redelijk goed. Utrechtse volwassenen (19-64 jaar) die:
- werken, aanpassingsvermogen hebben en niet roken, of
- werken, energie hebben voor het dagelijks leven, maar wel roken, of
- actief zijn, maar geen werk hebben.
Tot slot zijn er twee groepen lager opgeleide Utrechters met meer gezondheidsrisico’s op het gebied van sociale contacten, leefstijl, aanpassingsvermogen en rondkomen; zowel werkend als niet werkend.
Lager opgeleiden: de kans om tot een bepaalde subgroep te behoren*:

Cijfers over ouderen
Lichte afname van stapeling van gezondheidsrisico’s onder ouderen
Het percentage Utrechtse ouderen met vier of meer gezondheidsrisico’s is afgenomen van 56% in 2012 tot 53% in 2016. Bij 11% van de Utrechtse 65-plussers is sprake van zeven of meer risicofactoren.Stapeling van gezondheidsproblemen of –risico’s
Gezondheid is het resultaat van een combinatie van verschillende gezondheidsfactoren, zoals genetische aanleg, sociaal-maatschappelijke participatie, leefstijl, zorg en leefomgeving. Stapeling van deze gezondheidsfactoren is een manier om deze combinatie weer te geven. De volgende gezondheidsproblemen of –risico’s zijn meegenomen bij het berekenen van de stapeling: lichamelijke gezondheid, psychosociale gezondheid, dagelijks functioneren, coping, zorg, obesitas, voeding en beweging, middelengebruik, fysieke leefomgeving, sociale contacten, dagbesteding, financiële situatie en opleiding.Laagopgeleide ouderen hebben meer gezondheidsrisico’s
76% van 65-plussers die alleen basisonderwijs hebben afgerond, heeft vier of meer risicofactoren. Onder ouderen met een middelbaar tot hoog opleidingsniveau is dit 37%. In vergelijking met 2012 is het percentage laagopgeleide ouderen met stapeling van vier of meer risicofactoren afgenomen. Voor middelbaar tot hoog opgeleide 65-plussers is de stapeling van gezondheidsrisico’s toegenomen.Stapeling van minimaal vier risicofactoren naar opleiding:

Vaker stapeling van gezondheidsrisico’s in Utrechtse aandachtsgebieden
68% van de ouderen die wonen in één van de Utrechtse aandachtsgebieden heeft minstens vier gezondheidsrisico’s. In andere delen van Utrecht geldt dit voor 47% van de ouderen.Open data
Hieronder vindt u alle beschikbare open data ter download en/of online inzage:
Stapeling van gezondheidsrisico's, kinderen, JMU 2009-2015
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij kinderen (Jeugdmonitor Utrecht 2009-2015)
Digitaal Dossier JGZ 2013-2014 'Eigen kracht van ouders' 0-4 jarigen
Deze databestanden bevatten tabellen over de eigen kracht van ouders bij kinderen tussen de nul en vier jaar in Utrecht (Digitaal Dossier JGZ 2013-2014)
Stapeling van gezondheidsrisico's, volwassenen (19-64), GP 2016
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij volwassenen (Gezondheidspeiling 2016)
Stapeling van gezondheidsrisico's, volwassenen en ouderen (19+), GP 2016
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij volwassenen en ouderen (Gezondheidspeiling 2016)
Stapeling van gezondheidsrisico's, volwassenen en ouderen (19+), GP 2012
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij volwassenen en ouderen (Gezondheidspeiling 2012)
Stapeling van gezondheidsrisico's, volwassenen (19-64), GP 2012
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij volwassenen (Gezondheidspeiling 2012)
Stapeling van gezondheidsrisico's, ouderen (65+), GP 2016
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij ouderen (Gezondheidspeiling 2016)
Stapeling van gezondheidsrisico's, ouderen 65+), GP 2012
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij ouderen (Gezondheidspeiling 2012)
Ga direct naar de data over:
Kinderen
Stapeling van gezondheidsrisico's, kinderen, JMU 2009-2015
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij kinderen (Jeugdmonitor Utrecht 2009-2015)
Digitaal Dossier JGZ 2013-2014 'Eigen kracht van ouders' 0-4 jarigen
Deze databestanden bevatten tabellen over de eigen kracht van ouders bij kinderen tussen de nul en vier jaar in Utrecht (Digitaal Dossier JGZ 2013-2014)
Volwassenen
Stapeling van gezondheidsrisico's, volwassenen (19-64), GP 2016
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij volwassenen (Gezondheidspeiling 2016)
Stapeling van gezondheidsrisico's, volwassenen en ouderen (19+), GP 2016
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij volwassenen en ouderen (Gezondheidspeiling 2016)
Stapeling van gezondheidsrisico's, volwassenen en ouderen (19+), GP 2012
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij volwassenen en ouderen (Gezondheidspeiling 2012)
Stapeling van gezondheidsrisico's, volwassenen (19-64), GP 2012
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij volwassenen (Gezondheidspeiling 2012)
Ouderen
Stapeling van gezondheidsrisico's, ouderen (65+), GP 2016
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij ouderen (Gezondheidspeiling 2016)
Stapeling van gezondheidsrisico's, ouderen 65+), GP 2012
Deze databestanden bevatten tabellen over stapeling van gezondheidsrisico's en -problemen bij ouderen (Gezondheidspeiling 2012)
Om deze inhoud te kunnen bekijken, is het nodig dat u akkoord gaat met het plaatsen van cookies.
Akkoord Nee Lees meer
Akkoord Nee Lees meer
Om deze inhoud te kunnen bekijken, is het nodig dat u akkoord gaat met het plaatsen van cookies.
Akkoord Nee Lees meer
Akkoord Nee Lees meer
console.log('gtag run'); window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'UA-65231127-1', { 'anonymize_ip': true });