Ouderschap

• 31% van de ouders uit het bewonerspanel heeft gezegd dat de sfeer thuis positief is veranderd sinds de coronamaatregelen
• Ouders van het bewonerspanel hadden positieve en negatieve ervaringen met thuisonderwijs
• 72% van de ouders uit het bewonerspanel voelde zich voldoende voorbereid op het ouderschap
• 87% van de Utrechtse ouders voelt zich niet tot matig belast door het ouderschap
• Eén op de tien ouders heeft meestal of altijd zorgen over de opvoeding van hun kind
• 9% van de ouders heeft veel moeite met opvoeden
• Utrechtse ouders vragen het vaakst hulp en advies over opvoeden aan familie en vrienden
• Alleenstaande ouders ontvangen minder vaak praktische hulp van familie en vrienden bij het opvoeden
• 10% van de ouders is erg ontevreden over de partnerrelatie
• 14% van de Utrechtse gezinnen heeft contact met een buurtteam jeugd en gezin

De komst van een kind brengt voor de meeste ouders veel geluk en blijdschap met zich mee. Tegelijkertijd komen er bij het ouderschap ook uitdagingen kijken. Ouderschap heeft invloed op het sociale leven van de ouder, de carrière en de partnerrelatie . Op dit moment brengen het coronavirus en de bijbehorende maatregelen extra uitdagingen met zich mee voor zowel ouders als kinderen.

Een positieve beleving van het ouderschap heeft een gunstige invloed op het opvoedgedrag van ouders en draagt bij aan een gezonde en veilige ontwikkeling van het kind . Steun van mensen rondom het gezin is belangrijk voor een gezonde ontwikkeling van het kind en het welzijn van de ouders. Steun kan bijvoorbeeld gegeven worden door vrienden, familie, kinderopvang en leerkrachten . 

31% van de ouders uit het bewonerspanel heeft gezegd dat de sfeer thuis positief is veranderd sinds de coronamaatregelen

Bijna een derde van de Utrechtse ouders uit het bewonerspanel heeft in de aprilpeiling 2020 gezegd dat de sfeer in het huishouden beter is sinds de coronamaatregelen van maart 2020. Volgens 44% van de panelleden was de sfeer niet veranderd. 16% zei dat de sfeer thuis minder goed is geworden. Utrechters die dezelfde vraag over de sfeer thuis beantwoordden in juni 2020, gaven vergelijkbare antwoorden met die van april 2020. Veel ouders vonden meer tijd met hun kinderen en het gezin een positief gevolg van het coronavirus, . 

Ouders van het bewonerspanel hadden positieve en negatieve ervaringen met thuisonderwijs

In juni 2020 gaven ouders van het Utrechts bewonerspanel ongeveer evenveel voorbeelden van positieve als van negatieve ervaringen met het thuisonderwijs. Een groot deel van de panelleden gaf als antwoord op open vragen dat het begeleiden van het thuisonderwijs veel tijd kostte. Dit maakte het combineren van werk en privé lastig. Bij sommige panelleden leidde dit tot spanningen in het gezin. Ook waren er soms spanningen doordat kinderen hun ouders niet als leraar accepteerden. Ouders hadden ook positieve ervaringen met het thuisonderwijs. Een deel van de panelleden zei dat zij door het thuisonderwijs beter zagen hoe het onderwijs werkt en wat de ontwikkeling van hun kind was. Sommige panelleden zeiden dat hun kind zelfstandiger is geworden door het thuisonderwijs en ongestoord kon werken.
 

Volgens landelijk onderzoek hebben ouders stress ervaren tijdens de eerste schoolsluiting

Uit verschillende landelijke onderzoeken , , , , uitgevoerd tussen maart en september 2020 blijkt dat ouders stress hebben ervaren door het combineren van werk en privé tijdens de eerste schoolsluiting. Dit gold vooral voor ouders van kinderen op de basisschool. Tussen april en september 2020 is de door ouders ervaren stress verminderd. Onderzoek tijdens de tweede schoolsluiting moet gaan aantonen wat de impact hiervan is op ouders.

Tijdens de eerste schoolsluiting waren er ook meer problemen in de relatie tussen ouders en kinderen en tussen partners onderling. Verder hebben alleenstaande ouders en ouders in zorgende gezinnen vaker zorgen. Zij maken zich bijvoorbeeld zorgen over hun financiële situatie, dat ze als gezin geïsoleerd raken en dat hun kinderen een schoolachterstand oplopen.

Een deel van de ouders gaf aan dat ze de extra tijd die zij met het gezin doorbrachten als positief hebben ervaren. Als ouders niet hoefden te werken, gingen ze met hun kind vooral buiten spelen, fietsen of wandelen. 

72% van de ouders uit het bewonerspanel voelde zich voldoende voorbereid op het ouderschap

Bijna driekwart van de Utrechters uit het bewonerspanel met kinderen tot 18 jaar voelde zich voldoende voorbereid op het ouderschap bij de komst van het eerste kind. 68% van de panelleden zegt bij de komst van het eerste kind met hun (toenmalige) partner besproken te hebben wat zij belangrijk vinden in de opvoeding. Van de ouders die dit hebben besproken, voelde 81% zich voldoende voorbereid op het ouderschap. Van de ouders die dit niet bespraken, voelde 56% zich voldoende voorbereid op het ouderschap.

Ouders aan het woord over de voorbereiding op het ouderschap:

87% van de Utrechtse ouders voelt zich niet tot matig belast door het ouderschap

Zeven op de acht Utrechtse ouders met kinderen jonger dan 18 jaar voelen zich niet tot matig belast door het ouderschap. Een positieve beleving van het ouderschap heeft een gunstige invloed op het opvoedgedrag van ouders en het welzijn van kinderen. Utrechtse ouders die een hbo- of wo-opleiding hebben afgerond, voelen zich minder vaak belast door het ouderschap dan gemiddeld in Utrecht.

Wat vinden ouders uit het bewonerspanel de grootste uitdagingen in het ouderschap?

Deze vijf uitdagingen zijn ook het meest genoemd door ouders die meededen aan onderzoek van Familie BV met het Lectoraat ouderschap en ouderbegeleiding van de Hogeschool Leiden .

Eén op de tien ouders heeft meestal of altijd zorgen over de opvoeding van hun kind

10% van de Utrechtse ouders heeft in de afgelopen twaalf maanden meestal of altijd zorgen gehad over de opvoeding van hun kind. 58% heeft af en toe of soms zorgen gehad. Professionals herkennen dat ouders zich regelmatig zorgen maken over de opvoeding. Vaak maken ouders zich zorgen over zaken die in de ogen van professionals heel normaal zijn. 32% van de ouders heeft in de afgelopen twaalf maanden nooit zorgen gehad over de opvoeding van hun kind . Vaders, ouders die een havo, vwo of mbo-opleiding hebben afgerond en ouders met een niet-westerse migratieachtergrond geven vaker aan geen zorgen over de opvoeding van hun kind te hebben dan gemiddeld. Ouders in Noordwest zeggen ook vaker geen zorgen te hebben.

9% van de ouders heeft veel moeite met opvoeden

Eén op de tien Utrechtse ouders heeft veel moeite met een prettige sfeer creëren, goed gedrag belonen en de regels in de opvoeding op flexibele wijze toepassen .  

Utrechtse ouders vragen het vaakst hulp en advies over opvoeden aan familie en vrienden

42% van de Utrechtse ouders vraagt hulp en advies over de opvoeding aan familieleden. 37% van de ouders vraagt hulp aan vrienden of kennissen. Verder vragen ouders vooral hulp en advies aan de jeugdgezondheidszorg, de kinderopvang, peuterspeelzaal, school, of de huisarts. In totaal heeft 62% van de Utrechtse ouders in de afgelopen twaalf maanden advies of hulp gevraagd bij de opvoeding.

Meest genoemd bij het vragen om hulp en advies over opvoeding:

Alleenstaande ouders ontvangen minder vaak praktische hulp van familie en vrienden bij het opvoeden

23% van de Utrechtse alleenstaande ouders geeft aan regelmatig tot vaak praktische hulp te krijgen van familie en vrienden bij het opvoeden. Gemiddeld geeft 36% van de Utrechtse ouders dit aan. Voorbeelden van praktische hulp zijn de opvang van kinderen, hulp bij het huiswerk of het ophalen van school. Ouders met een migratieachtergrond of een opleidingsniveau anders dan hbo/wo geven ook minder vaak aan praktische hulp bij het opvoeden te ontvangen. 15% van de Utrechtse ouders zegt onvoldoende praktische hulp te krijgen .

Percentage ouders dat regelmatig tot vaak praktische hulp bij het opvoeden ontvangt, naar gezinssamenstelling:

10% van de ouders is erg ontevreden over de partnerrelatie

Eén op de tien ouders in Utrecht is erg ontevreden over de waardering en steun die zij krijgen van hun partner, hun relatie en de manier waarop zij samen hun kind(eren) opvoeden. Vrouwen zijn hier het vaakst ontevreden over, net als ouders van kinderen tussen de 12 en 17 jaar.  

14% van de Utrechtse gezinnen heeft contact met een buurtteam jeugd en gezin

Uit het Jaarverslag van Lokalis blijkt dat 14% van de Utrechtse gezinnen contact heeft met een buurtteam jeugd en gezin. Meer weten? Bekijk dan de cijfers over buurtteamgebruik en aanvullende jeugdhulp.